Miljeufreonlike isolaasje: wat is it en wêr moatte jo omtinken oan jaan?
Isolearjen is de earste stap nei duorsumens. It ferleget de enerzjyrekken en fergruttet it wenkomfort. Mar wisten jo dat it isolearjen fan spouwmuorren en dakken geregeldwei fûgels of flearmûzen fersteurt of deadet? Soarten dy't wy yn ús doarpen tige nedich hawwe, mar no hieltyd seldsumer wurde.
De gemeente Opsterlân wurket dêrom oan in Soartenbehearplan (SMP). Dit plan makket it mooglik om jo hûs te isolearjen sûnder beskerme bisten te fersteuren.
Wat feroaret der mei de SMP?
Normaal moat de spouwe muorre earst kontrolearre wurde op de oanwêzigens fan bisten lykas flearmûzen. As dy oanwêzich binne, binne jo ferplichte om in ekologyske enkête dwaan te litten en in ûntheffing oan te freegjen by de provinsje. Dit is neffens de regels fan 'e Omgevingswet Dat kostet tiid en jild.
As gemeente fiere wy dizze ekologyske stúdzje út foar al ús wenwiken tagelyk. Dêrtroch binne in aparte stúdzje en in ûntheffing per hûs net mear nedich, salang't jo oan de betingsten foldogge. Dit kin jo € 6.000 per húshâlding besparje. Jo kinne hjirûnder lêze wêr't jo oan foldwaan moatte.
De gemeente Opsterlân ferwachtet fan 2026 ôf in offisjele SMP te hawwen. Oant dy tiid jildt de saneamde 'pre-SMP'. Jo kinne hjir mear oer lêze ûnder it kopke 'Planning: koarte en middellange termyn'.
Betingsten foar miljeufreonlike isolaasje
Fleanmooglikheden foar flearmûzen
Foar de isolaasje wurde spesjale 'flappen' pleatst foar skuorren en gatten yn 'e gevel. Op dizze manier kinne flearmûzen noch nei bûten, mar net wer nei binnen. Dit hjit 'natuer frij meitsje' en foarkomt dat bisten deamakke wurde by de isolaasje.
Romte behâlde foar bisten
Der is altyd in lytse romte yn 'e holte frij foar flearmûzen (lokale kompensaasje). Wêr nedich wurdt ek rekken hâlden mei hûsmûzen en swirgers. Bygelyks, it isolaasjebedriuw lit in diel fan 'e nok frij fan isolaasjemateriaal. Dit hat gjin negative ynfloed op 'e isolaasjewearde en feroarsaket gjin kâlde brêgen of fochtpenetraasje.
Wurkje neffens de natuerkalinder
Der is gjin isolaasje tidens de dracht- en briedperioade (1 april - 31 july) en wintersliep (1 novimber - heal maart). As jo hûs foar dizze perioaden skjinmakke is fan natuer, kinne jo isolearje tidens de dracht- en briedperioade.
Wêrom is dit wichtich?
De beskerming fan flearmûzen, húsmosken, swirls en oare soarten is fêstlein yn it Beslút Miljeukwaliteit fan 'e Omgevingswet Dizze bisten libje faak yn spouwmuorren en ûnder dakken. As hûseigner hawwe jo in soarchplicht en moatte jo rekken hâlde mei harren beskerming.
De OWO-gemeenten (Opsterlân, Weststellingwerf en Ooststellingwerf) hawwe mei-inoar mear as 60 flearmûsdoazen ophongen. Yn Opsterlân binne 21 doazen pleatst. Hjirmei kompensearje wy it ferlies fan memmeplakken troch isolaasjemaatregels. Flearmûzen binne ekstra kwetsber, om't se mar ien jong yn 't jier hawwe. Boppedat binne se nuttich: se ite in soad ynsekten.
De kasten wurde pleatst op gemeentlik en sosjaal ûnreplik guod en op huzen.
Pre-SMP en SMP
Om natuerfreonlike isolaasje makliker en goedkeaper te meitsjen, wurkje wy mei Ooststellingwerf en Weststellingwerf gear oan in Soartenbehearplan. Dêryn stiet hokker beskerme soarten der binne, wêr't se libje en hoe't wy harren habitat beskermje. De gemeente freget in ûntheffing oan foar alle kearnen fan 'e provinsje Friesland.
It ûntwikkelingsproses fan 'e SMP duorret 1,5 oant 2 jier. Yn 'e tuskentiid hawwe wy in pre-SMP-ûntheffing krigen. Hjirmei kinne jo begjinne mei isolearjen ûnder de SMP-betingsten sûnder dat in aparte ynspeksje of ûntheffing foar elke wenning nedich is.
Wy binne al begûn mei ekologysk ûndersyk nei de boude omjouwing. Wy hawwe ek nije habitats oanlein foar flearmûzen, húsmûzen en swirls. Omdat wy dit dien hawwe, is de pre-SMP fan tapassing.
Sadree't it ekologyske ûndersyk folslein klear is, sille wy de SMP oanfreegje by de provinsje Fryslân. Wy ferwachtsje dat dit ein 2025 wêze sil.
Wenje jo yn in plattelânsgebiet?
Wenje jo yn in plattelânsgebiet en wolle jo jo spouwmuorre of dak isolearje? Nim dan rekken mei in yndividuele ekologyske stúdzje en in ûntheffingsoanfraach. De SMP jildt allinich foar de beboude kom fan 'e gemeente.
Jo kinne bedriuwen dy't miljeufreonlike isolaasje leverje fine op www.natuurvriendelijkisoleren.nl Dizze bedriuwen hawwe spesjale training folge en witte hoe't se rekken hâlde moatte mei beskerme bisten. Se kinne yn 'e spesjale applikaasje ek sjen oft jo binnen de beboude kom binne.
