Argeology
Archeology (Gryksk: αρχαιος – âld, út âlde tiden, λόγος – lear, kennis) of Aldheidkunde giet oer it bestudearjen fan minsklik hanneljen yn it ferline oan de hân fan de materiële objekten en spoaren dy't minsken by of nei harren hanneljen yn de boaiem efterlieten. Dit gehiel oan objekten en spoaren wurdt it archeologysk erfgoed neamd. De praktyske kant bestiet út fjildwurk en fynstferwurkings, de teoretyske kant út analysearjen en ynterpretearjen mei as mienskiplik doel it fertellen fan it ferhaal oer it ferline.
Gemeente Opsterland mei har beekdal 't Koningsdiep fertsjintwurdiget út archeologysk eachpunt in bysûnder gebiet. Tal fan fynsten wize op de oanwêzigens fan alderlei kultueren dy't hjir yn in fier ferline libbe hawwe. Tink dêrby oan de jagers-samlers, dy't har hjir opholden hawwe oan de oevers fan it Koningsdiep. Regelmjittich late dit ta nije wittenskiplike ynsichten: ‘ús’ 115.000 jier âlde fûstbile fan Wijnjeterp toande foar it earst oan dat der Neanderthalers yn Noard-Nederlân oanwêzich west hawwe, de 13.000 jier âlde fynplak fan Ureterp krige lanlike bekendheid as grutste fynplak en de fûn wurktugen fan de 12.000 jier âlde Creswellkultuer lieten ús sjen dat dizze trochstrings yn Ingelân sjoene kultuer ek hiel fier eastwerts spoaren hie efterlitten, wat ynsicht jout yn migraasjepatronen. Resint is dêr noch in nij haadstik oan tafoege mei in fynst út de 9.500 jier âlde Ahrensburgkultuer, dy't wy oant no ta foaral kenne út súdlik Nederlân.
Sûnt de Wet op de archeologyske monumintesoarch (Wamz) binne gemeenten foar it grutste part ferantwurdlik foar it behâld fan harren weardefolle boaiemargyf. Taken en foech op it mêd fan archeologyske monumintesoarch binne doe desintralisearre nei gemeentlik nivo. Wettelijke taken fan de gemeente binne ûnder oare om it boaiemargyf adekwaat te beskermjen en aktuele ynformaasje te ferstrekken oan inisjatyfnimmers by bygelyks it oanfreegjen fan fergunningen.
