3. Sint-Martenstsjerke

De Sint Martenstsjerke, ek wol bekend as de Dorpstsjerke, is in ryksmonumint en datearret út 1804. Earder stie op it plak in ferfallen midsiuwske tsjerke, dy't yn 1803 sloopt waard, wêrfan de oerbliuwsels tsjinje as it fûnemint foar de hjoeddeiske tsjerke. It inisjatyf foar de bou fan in nije tsjerke kaam fan 'e aadlike famyljes Van Teyens en Van Lynden. 

Tsjerke skets:

  • Lokaasje: Tichtby it doarpssintrum
  • Jier: 1803-1804
  • Boutype: Trijesidige sletten halltsjerke
  • Oerflak: 232 m2
  • Denominaasje: Nederlânsk Herfoarme
  • Hjoeddeiske posysje: Religieus/PKN

Eigenskippen fan 'e tsjerke

FUNKSJES 
EignerReligieuze mienskip 
Adres, postkoadeVan Lyndenlaan 5, 9244 BV
MonumintestatusNasjonaal monumint nûmer 31816
Arsjitekt                Ûnbekend
Arsjitektoanyske styl               Neoklassisisme / neo-griis

Permaninte objekten en muorrekeunst

Tinkstien dy't nijbou 1803 neamt yn 'e toermuorre tsjin 'e tsjerke boppe de binnendoar.

BegraafplakJa
TerreinIt terrein, omjûn troch in beukehage, hat in klokketoer. It tichtby lizzende famyljegrêf en de krypte binne ek opmerklik.
Tagonklikens en parkeareMaklik te berikken mei sawol privee as iepenbier ferfier. Der is genôch parkearromte beskikber.
Boarnen

Ynformaasjeboekje JC Terluin, 2002.

www.reliwiki.nl

www.orgelsite.nl

Webside fia Pacis

www.histoaryskbeetsterzwaag.nl

It ferhaal fan 'e Sint-Martenstsjerke

De Sint Martenstsjerke, ek wol bekend as de Dorpstsjerke, is in ryksmonumint en datearret út 1804. Earder stie op it plak in ferfallen midsiuwske tsjerke, dy't yn 1803 sloopt waard, wêrfan de oerbliuwsels tsjinje as it fûnemint foar de hjoeddeiske tsjerke. It inisjatyf foar de bou fan in nije tsjerke kaam fan 'e aadlike famyljes Van Teyens en Van Lynden. 

It tsjerkegebou hat in ienfâldige arsjitektuer. De muorren en toer binne boud fan brúnige mei de hân foarme stiennen en tin sniene mortier fan wite kalkstienmortier. Fiif grutte rûnbôgefinsters binne yn 'e súdgevel pleatst. Elk fan 'e twa skuorde koarmuorren hat ek in rûnbôgefinster. De noardgevel hat lykwols mar ien rûnbôgefinster, hoewol letter in lytser rûnbôgefinster tafoege is om ljocht yn 'e galerij en efter it oargel te litten. It dak is bedekt mei blauwe, glêzen âlde Nederlânske tegels, mooglik ôfkomstich fan 'e âlde tsjerke. In smei-izeren nokkap mei fjouwer S-foarmige ornamenten sit op it koar. De fergulde wjerwizer draacht de wapens fan 'e famyljes Fockens, Van Teyens en Aebinga van Humalda. De sawat 16 meter hege toer hat in kroanlist mei in timpaan-eftich ornament op elke gevel, en fjouwer bolfoarmige hoekkappen op 'e basis. Op 'e achthoekige spits is in fergulde bol mei in izeren krús, bekroand troch in fergulde hoanne. De konsistoriumkeamer waard yn 'e tweintichste iuw tafoege. 

It ynterieur omfettet in útsnien 17e-ieuske ikehouten Renêssânse-preekstoel en in efterste skott, dy't ôfkomstich binne fan 'e foarige tsjerke. Ek ynbegrepen binne de dooppoarte, koperen lessenaar en koperen kearshâlder.

De kroan mei trije koperen earms en twa ljochte earms komt dêr wei. De klok út 1793 is ek bewarre bleaun. It ienmanualige oargel waard yn 1856 boud troch oargelbouwer L. van Dam en Soannen út Leeuwarden en waard skonken troch baronesse Van Lynden van Borcharen ta oantinken oan har dochter Ypkjen Hillegonda. It kontrakt mei Van Dam is bewarre bleaun.

Yn it sintrum fan 'e tsjerke lizze twa blauwe grêfstiennen út 1614 en 1635. De grêfstiennen út 'e âlde tsjerke binne bewarre bleaun en yntegrearre yn 'e flier fan 'e hjoeddeiske tsjerke, om't se it grêf fan 'e famylje Fockens bedekke (letter erfd troch de famylje Van Teyens fanwegen it útstjerren fan 'e famylje Fockens). De tsjerke is omjûn troch in ôfsletten tsjerkhôf. Oan 'e eastkant fan 'e tsjerke leit it ôfsletten famyljegrêf fan 'e famylje Van Harinxma thoe Slooten. Oan 'e súdkant lizze ferskate 17e-ieuske grêfstiennen en in mûnestien. Der binne ek ferskate grêven fan oare aadlike famyljes út Beetstersweach.

 Yn 1967 ûndergie de tsjerke in grutte renovaasje. De 19e-ieuske tsjerkebanken waarden ferfongen troch olivegriene iepen tsjerkebanken en houten fauteuils. De âlde dooppoarte waard foar in part ferfongen, en de krypte fan 'e famyljes Fockens en Van Teyens waard restaurearre. De meast resinte restauraasje fûn plak yn 2001, wêrby't in nij ferwaarmingssysteem oanlein waard. De toer waard doe restaurearre troch de gemeente Opsterlân, dy't neffens in Grûnwet fan 1798 de toer yn besit hat. 

Neist tsjerketsjinsten wurdt de tsjerke brûkt foar lêzingen, konserten, tentoanstellingen en is se geregeld iepen foar it publyk. 

Lokaasje fan 'e tsjerke

Dizze lokaasje befettet in kaart fan in eksterne webside. Dizze webside kin pleatse cookies Troch op de knop te klikken akseptearje jo dit cookies en de kaart wurdt werjûn.