Terwispel
Terwispel leit yn it westen fan de gemeente Opsterlân, tichtby Gorredijk, de grutste kearn fan Opsterlân. Terwispel is ien fan de âldere delsettings fan de gemeente en wie earder in boeredoarp.
Twa soarten lânskippen
Terwispel leit krekt tusken twa soarten lânskip. Oan 'e westkant is in iepen lânskip, wylst oan 'e eastkant it saneamde bocagelânskip leit. Dit is in gebiet mei in protte greiden omjûn troch beammen. It doarp is in miks fan in bermdoarp (boud lâns in dyk) en in wetterdoarp (boud lâns in wetterrin). It doarp is ûntstien om 'e dyk 'De Streek' en it kanaal 'De Nieuwe Vaart' hinne.
Neamd nei wetter
By Terwispel streamt it Alddjip (ek wol bekend as it Koningsdiep). Dizze wetterwei hie ferskate sydrivieren, wêrûnder de Wispel. It doarp Terwispel hat syn namme oan dizze sydrivier te tankjen.
In grut mar earm doarp
In pear ieuwen lyn wie Terwispel in grut doarp qua oerflakte. Tegearre mei it doarp Beets stie it bekend as de "heaskuorre fan Opsterlân". Yn 1664 waard de hjoeddeiske Bûtewei sels de "Wispeler Hooywech" neamd. Terwispel wie in tige útwreide doarp tusken Gorredijk , Langezwaag , Aldeboarn en Nij Beets . It doarp wie lykwols tinbefolke en de minsken wiene net ryk.
Yn 'e 19e iuw groeide Terwispel rapper troch turfkapjen (it winnen fan turf). Dit late ta de ûntwikkeling fan nije doarpen lykas Venebuurt, Kolderveen en Tynje. De striid tsjin it wetter spile ek in grutte rol yn 'e skiednis fan it doarp. Yn 'e 15e iuw groeven de bewenners bygelyks de Wispelder Walle, in soarte fan dyk om it doarp te beskermjen tsjin oerstreamingen fan 'e rivieren Ie en Wispel.
De Nieuwe Vaart en de Spaltenbrêge
Yn 1852 waard it Nieuwe Vaart-kanaal groeven. Dit kanaal ferdielde Terwispel yn twa dielen. De brêge dy't de twa dielen ferbynt wurdt dêrom de Spaltenbrêge neamd. By de brêge waard ek in koöperative suvelfabryk boud. Tsjintwurdich makket de Nieuwe Vaart diel út fan de Turfrûte. , in rekreatyf farrûte troch Opsterlân en Súdeast-Fryslân.
