Ferlern tsjerken
Troch de ieuwen hinne binne in soad tsjerkegebouwen yn Nederlân sloopt of ferdwûn, wêrûnder yn 'e gemeente Opsterlân. Teminsten 15 midsiuwske tsjerken stiene yn Opsterlân, lykas bliken docht út 'e kapellist fan 1315.
Fan 'e midsiuwske tsjerken binne allinnich de Petruskerk yn Ureterp, de Sint Hippolytuskerk yn Olterterp en de Sint Janskerk yn Duurswoude bewarre bleaun. Fan guon fan 'e ferdwûne tsjerken binne lykwols spoaren bewarre bleaun. Dizze binne soms ûnsichtber foar de bûtenwrâld, lykas in opnij brûkte fundearring ûnder in tsjerkegebou, mar yn guon gefallen binne se ek tige sichtber, lykas tufstiennen dy't yn 'e bûtenmuorren ferwurke binne.
Boumaterialen of fûneminten fan stiennen tsjerken waarden geregeldwei opnij brûkt foar in nij tsjerkegebou. Guon foarbylden hjirfan binne de Wite Tsjerke oan de Binnenwei yn Hemrik, de Sint-Martenstsjerke yn Beetstersweach en de tsjerke fan Wijnjeterp oan de Tsjerkereed yn Wijnjewoude. De achttjinde-ieuske Wite Tsjerke waard foar in part boud op de âldere fûneminten fan in eardere midsiuwske tsjerke wijd oan Sint-Andreas dy't op itselde plak stie. Derneist waarden kleasterstiennen fan in mooglike foargonger yn 'e tsjerkemuorren fûn. Twa opienfolgjende tsjerken stiene op 'e tsjerketerp fan Wijnjeterp. De hjoeddeiske tsjerke fan Wijnjeterp, boud yn 1778, waard boud fan stiennen dy't út 'e âldere tsjerke kamen. De noch besteande letgoatyske fyftjinde-ieuske tsjerke fan Duurswoude waard ek boud mei âldere kleasterstiennen, wêrfan de oarsprong net hielendal wis is.
De fisy op religieus erfgoed en de kaart hjirûnder jouwe in oersjoch fan alle tsjerken dy't yn 'e ôfrûne 150 jier ferdwûn binne.
