24. Herfoarme Tsjerke

De herfoarme tsjerke fan Terwispel is in karakteristike doarpstsjerke mei in ferlytse toer, boud yn 1864. Op itselde plak stie eartiids in tsjerke út wierskynlik de fjirtjinde iuw, dy't in jier earder troch in desimberstoarm omfallen waard. Trouwens, dit wie net de earste tsjerke dy't Terwispel hie. Om 1100 hinne stie der al in tsjerke op wat no de krusing is fan Alde Dyk en Mouwewei, dy't neffens de tradysje troch de bliksem ferneatige waard. Dizze lokaasje is noch altyd bekend as ûnwaarskamp. By de sloop fan 'e midsiuwske tsjerke op it hjoeddeiske plak waard in byld fan Sint Barbara, beskermhillige fan tonger en bliksem, ûnder de flier fûn, mooglik ferwizend nei de midsiuwske tsjerke op it âlde plak.

De hjoeddeiske tsjerke is in halltsjerke besteande út fjouwer traveeën mei in trijesidige koarôfsluting, boud yn brune bakstiennen. It opsteande mitselwurk wurdt dield troch lesenen en in gevelkrâns. Yn 'e jaloezieën binne houten rûnbôgefinsters mei radiale tuskenferdieling en kleurd glês pleatst. It sealdak is bedekt mei swarte glêsearre golfplaten fan Friese dakpannen. De koarôfsluting is fersierd mei in smei-izeren ornament en in hûn as waarwizer. De omsletten útstekkende toer bestiet út trije ferdjippings mei hoekelesenen. De twadde ferdjipping hat in rûnbôgefinster mei ien fan 'e twa klokwizerplaten op 'e toer. Op 'e boppeste ferdjipping fan 'e toer is it klokkespul mei dûbele klankgatten oan alle fjouwer kanten. De toer wurdt ôfsletten troch in houten gevelkrâns. De achtsidige ynsnoeide spits is bedekt mei leien yn Ryn-bekleding. Boppe-op 'e spits stiet in toerkrús yn 'e foarm fan in appel en in waarhaan. De oerbleaune kanten fan 'e toer dy't boppe de dakhellingen útstekke binne net gearfoege. Oan beide kanten fan 'e toer is it oerkap it skip fan 'e tsjerke. 

De koarte westlike gevelmuorren hawwe ek twa rûnbôgefinsters, wêrfan dy oan 'e noardkant noch it orizjinele izeren pânser hat. De weromlutsen yngongsdoar oan 'e westkant sit, lykas de rûnbôgefinsters, ûnder in smel rûnbôgeframe. Boppe de yngongsdoar is in tinkstien mei in ynskripsje dy't ferwiist nei it lizzen fan 'e earste stien op 11 juny 1864. De súdkant fan it skip hat ek in yngong mei natoerstiennen slútstiennen en springstiennen en in sokkel yn 'e westlike travee. Yn 'e oare traveeën binne houten rûnbôgefinsters mei kleurd glês pleatst. De eastlikste muorre is blyn. Oan 'e noardkant fan it skip binne ek trije rûnbôgefinsters te sjen. 

It ynterieur is noch foar in grut part orizjineel. De flier is fan hout, de muorren en it tonferwulft binne stúke. De muorre is ôfsletten troch in fries tusken de listwurken en per see ferdield troch pearen konsoles, dy't oerienkomme mei de trekstangen. Oan 'e muorren is in houten lambrisering mei de tsjerkebanken deroan fêstmakke. De tsjerkebankwangen oan it sintrale skip hawwe izeren rozetten. It doophek is oan 'e eastkant pleatst, tsjin 'e eastmuorre in dooptún mei de preekstoel en tsjerkeriedsbanken. Al it meubilêr, útsein de preekstoel, hat in imitaasjeskildering. De santjinde-ieuske preekstoel hat in fiifsidige kom mei in Doryske pilaster op elke hoeke tusken de rûnbôgepanielen, in trep mei izeren traaljes, in baldakynfoarmich klankboerd oan in roede mei útsnien en skildere blomdekoraasjes op it frame en in getten izeren bekroning. It twa-manuale fjouwer-manuale oargel mei haad- en boppewurk waard yn 1878 makke troch L. van Dam en Soannen út Leeuwarden. 

De tsjerke wurdt brûkt foar religieuze doelen en docht mei oan Tsjerkepaad.