8. Mariatsjerke

De achttjinde-iuwske Mariatsjerke is in ienfâldich útfierde sealtsjerke mei trijesidich sletten koar, optrokken út bakstien en âlde kleastermoppen, dy't nei alle gedachten ôfkomstich binne fan de midsieuske katolike Mariakapel dy't op dit plak stie. De tsjerke hat acht, fan boppe bôgefoarmich ôfsletten finsters, dy't elk yn in eigen muorreflak stean. Elk muorreflak wurdt skieden troch lisenen. 

Oant it ein fan de njoggentjinde iuw stie der in klokkestoel mei twa luidklokken op it terrein. Yn 1880 waard it plan opfet de tichtby lizzende klokkestoel te ferfangen troch in toer of dakruter. Yn 1896 waard de oanbesteging foar de bou fan in toer dien en waard de tsjerke grutskalich ferboud. Om de kosten te dragen waard ien fan de twa luidklokken ferkocht. Fierder waard der jild ynlein troch de tsjerkevogdij en waard der subsydzje ferstrekt troch gemeente Opsterlân. De westgevel krige yn 1896 in rûnbogige yngongspoarte yn renêssânse styl. Boppe-op de westgevel waard in houten dakruter pleatst, mei galmgatten oan trije siden, dêr't de midsieuske klok wer yn ophongen waard. De tsjerke krige in nije dakbedekking besteande út Lucas IJsbrandspannen. De hjoeddeiske klok yn de dakruter is makke yn 1947.

It ynterieur is sober. De houten flier is ljochtblau ferve. It plafond bestiet út in beige houten tonferwulf. De preekstoel komt nei alle gedachten út de santjinde iuw. Op de fjilden derfan binne rûnbôgefersierings oanbrocht. Enkele ûnderdielen fan de preekstoel binne fan letter datum, lykas de getten izeren leuning, dy't makke is yn 1896. Under de preekstoel leit in sarkofaachdeksel fan read sânstien mei fiif wijdingskrússen, dat ek fungearre hat as dekstien foar in alter.

Ek herberget de tsjerke inkelde banken en twa hearebanken út nei alle gedachten it ein fan de achttjinde iuw. De gewoane banken krigen nije wangen yn 1896 yn let njoggentjinde-iuwske foarmjouwing. 

Yn 1896 waard der ek in nije westwand yn 'e muorre realisearre, wêrby't de âlde kraak en efterwand nei alle gedachten bewarre bleaunen. De nije dakruter waard dwers troch it dak boud. De ûnderkant rêst op twa getten izeren pylders mei Korintyske kapitelen. Der waard in oargelkraak makke mei twa lytsere getten izeren pylders, dêr't in harmony op pleatst waard. It harmony, datearjend út 1896, waard boud troch de Amerikaanske firma J. Estey & Co út Vermont.

De tsjerke is yn july 1977 oerdroegen oan Stifting Alde Fryske Tsjerken, neidat it bûten gebrûk rekke wie troch de fúzje fan de Herfoarme gemeente Koartswâg en Gorredijk. 

Yn 1981 en 2009/2010 is de dakruter restaurearre. Yn 1981 krige de toer de orizjinele kleuren út 1896 werom, basearre op in bestek út in sketsboek fan skilder Jan Ringenoldus. Ek waard de orizjinele wynfaan, in hoanne, werpleatst op de toer. It skip en it dak waarden yn 2009 fernijd. Yn de foartsjerke binne in toilet en keuken oanbrocht, en der is sintrale ferwaarming oanlein. 

It tsjerkje wurdt inkelde kearen per jier brûkt foar trou- en rouwtsjinsten. Ek wurdt it gebou brûkt foar preken fan lekenprekers, foar muzykútfieringen en as repetysjeromte foar koaren. De Mariatsjerke is alle jierren iepen foar publyk yn it ramt fan Tsjerkepaad.